Einstakur áningarstaður á Mýrdalssandi valið eitt besta verkefni ársins

Einstakur áningastaður við Laufskálavörðu úr smiðju Stáss arkitekta er eitt besta verkefni ársins að mati fagmiðilsins Archilovers, fyrir fagurfræði sína, sköpun og notkunarmöguleika.

Markmiðið í hönnun þjónustuhúsins við Laufskálavörðu var að færa þessa nauðsynlegu þjónustu við þjóðveginn upp á hærra plan. Gestir hafa heillast af áningastaðnum þar sem fjöldi umfjallana hafa birst í erlendum miðlum.

„Oft á tíðum er salernisaðstaða í umhverfi einstakra náttúruperla ábótavön og ef hún er til staðar er hún jafnvel í “plastboxum” sem eiga ekkert erindi í umhverfi sínu og draga jafnvel upplifun ferðamannsins niður. Því er okkur umhugað um að byggingar í náttúru Íslands séu hannaðar þannig að sómi sé af og þær þannig útfærðar að þær auki á náttúruupplifunina frekar en hið gagnstæða.“

STÁSS Arkitektar var stofnaði árið 2008 af arkitektunum Árnýju Þórarinsdóttir og Helgu Guðrúnu Vilmundardóttur. Það hefur verið þeim ofarlega í huga að auka gæði mannvirkja á ferðamannastöðum.

Þjónustuhúsið var tekið í notkun í byrjun árs 2020. Byggingin 30m2 úr timbri og prýðir útsýnispallur þak hússins sem gerir áningarstaðinn einstakan og í sátt við umhverfið sitt.

Í byggingunni tvinnast saman ólíkir notkunarmöguleikar þ.e. salernisaðstaða, útsýnispallur, þvottaaðstaða, hvíldarbekkur og aðstaða fyrir hjólreiðafólk. Allir þessir ólíku þættir er samtvinnaðir í eina heild á einstakan hátt.  Markmið hönnuða var að færa þessa nauðsynlegu þjónustu sem salerni við þjóðveginn er upp á hærra plan. Sú krafa er gerð til arkitektúrsins að vera ekki einungis rammi um aðstöðu heldur einnig órjúfanlegur hluti af umhverfi sínu og færi náttúruupplifun notandans upp á hærra plan, sem samræmist staðnum, náttúrunni og útsýninu. Byggingin stendur stakstæð á sandinum en er hvorki falin í stórbrotinni víðáttunni né að taka af landslaginu of mikla athygli.

„Árið 2018 náði ferðamannafjöldinn á Íslandi nýjum hæðum og var skortur á salernisaðstöðu vandi sem þurfti að leysa. Því var sóknarfæri þegar við heyrðum útvarpsviðtal við forsvarsmenn Sannra Landvætta þar sem þeir lýstu viðskiptamódeli með tæknilegum lausnum á gjaldtökubúnaði á ferðamannastöðum. Við settum okkur í samband við SL og ræddum ástríðu okkar fyrir því að færa byggingar tengdar ferðaþjónustu upp á hærra plan. Meginhlutverk byggingarinnar er salerni með gjaldtökubúnaði en ásamt því er þvottavél og þurrkari til afnota fyrir ferðamenn. Utanhúss er yfirbyggður bekkur, aðstaða fyrir hjólreiðamenn og útsýnispallur á þaki. Við hönnun byggingarinnar voru nokkur meginatriði höfð til hliðsjónar. Helst ber að nefna virðing við einstakt umhverfið. Laufskálavarða er sérstakur staður þar sem manngerðar vörður skaga upp úr svörtum sandinum en áður fyrr var sá siður að hver sá sem fór í fyrsta sinn um Mýrdalssand skyldi hlaða vörðu sér til fararheilla. Útsýni er til fjalla í allar áttir og með því að gefa ferðamanninum tækifæri til að fara hærra upp í annars sléttu landslagi eykur það á upplifunina og mikilfenglega víðáttu áningastaðarins. Lagt var af stað í þessa vegferð með þá hugsjón að fleiri byggingar af svipuðum toga myndu fylgja í kjölfarið þar sem unnið væri með svipuð verkefni og markmið en ávallt tekið tillit til landslags, þarfa og þeirra aðstæðna sem byggingin ætti að rísa í.“